Rolnictwo – zaliczane do I sektora gospodarki narodowej, obejmuje uprawę roślin oraz hodowlę zwierząt. Jego celem nadrzędnym jest wytwarzanie żywności, dostarczanie jej mieszkańcom kraju, paszy dla zwierząt oraz surowców przemysłowi przetwórczemu. Produkcja rolna dzieli się na roślinną i zwierzęcą. Uprawa roślin dostarcza m.in. ziarna zbóż, warzyw i owoców. Dzięki hodowli zwierząt mamy przede wszystkim mięso, a ponadto mleko, jaja, tłuszcze, skóry i inne.
-
Funkcje rolnictwa;
- gospodarczą – dostarcza żywność, paszę dla zwierząt i produkty dla przemysłu,
- społeczną – tworzy miejsca pracy;
- przestrzenną – przekształca naturalny krajobraz.
- Podstawowe czynniki przyrodnicze wpływające na rozwój rolnictwa to ukształtowanie terenu, warunki hydrologiczne, jakość gleby i klimat.
- W Polsce rolnictwu sprzyja przewaga równinnego ukształtowania terenu i umiarkowany klimat. Położenie Polski w strefie umiarkowanej, na styku mas powietrza kontynentalnego z oceanicznym, do tego zmienność pogody, anomalie klimatyczne, to wszystko różnicuje nasz kraj pod względem rozwoju rolnictwa.
- W rolnictwie ważna jest długość okresu wegetacyjnego, czyli czasu w ciągu roku, w jakim roślina może wzrastać i rozwijać się. Do okresu tego wliczają się wszystkie dni, w których średnia dobowa temperatura powietrza jest większa niż 5°C. Trwa on najdłużej (220-230 dni) na Nizinie Śląskiej, Pojezierzu Lubuskim, Nizinie Szczecińskiej i Kotlinach Podkarpackich. Najmniej korzystne warunki dla rozwoju rolnictwa z punktu widzenia długości trwania okresu wegetacyjnego panują w Karpatach, Sudetach, oraz na Pojezierzu Suwalskim (190- 200 dni).
- Na obszarze Polski dominują gleby średniej jakości i słabe, o niewielkiej żyzności ale dzięki prowadzonym zabiegom agrotechnicznym ich wydajność rolnicza jest dobra – około 60% powierzchni gleb jest wykorzystywana rolniczo, reszta jest obsadzona lasami.
- Najżyźniejsze gleby to czarnoziemy (zawierają dużo próchnicy, stanowią około 1%), czarne ziemie (stanowią 2%; ta gleba ma również bogatą warstwę próchnicy), mady (inaczej gleby rzeczne, stanowią około 5%, występują w dolinach rzecznych, największy obszar to Żuławy Wiślane). Mniej żyzne są bielice, gleby brunatne, rędziny, spotykane na pojezierzach, wyżynach. Gleby najsłabsze to gleby górskie, bagienne i antropogeniczne.
- Najważniejsze pozaprzyrodnicze czynniki rozwoju rolnictwa to poziom agrotechniki, wielkość gospodarstw rolnych, towarowość i specjalizacja produkcji rolnej, zatrudnienie w rolnictwie, polityka rolna władz.
- Użytki rolne stanowią około 60% powierzchni Polski. Zdecydowana większość z nich to;
- grunty orne – dominują na nizinach (Niż Środkowopolski), najmniej ich można spotkać na porośniętych lasami pojezierzach oraz w górach.
- kilkanaście procent w skali kraju zajmują łąki i pastwiska – występują w całym kraju, ale najwięcej jest ich na wschodzie – na Mazurach, Podlasiu, Polesiu, Podkarpaciu, w dolinach rzek i na terenach podmokłych, a także w górach.
- na sady przypada 1% , występują głównie na Mazowszu w okolicach dużych miast.
- uprawy wieloletnie i ogródki koncentrują się w pobliżu miast.
- najważniejsze rośliny żywieniowe uprawiane w Polsce to: pszenica, żyto, pszenżyto, jęczmień, owies, ziemniaki, owoce oraz warzywa.
- buraki cukrowe, rzepak, tytoń, chmiel, jęczmień i ziemniaki to rośliny przemysłowe uprawiane w Polsce.
- trzy podstawowe grupy zwierząt hodowlanych w Polsce to bydło, trzoda chlewna i drób – coraz częściej chów zwierząt odbywa się w dużych, wyspecjalizowanych i nowocześnie wyposażonych gospodarstwach.
- Użytki rolne stanowią około 60% powierzchni Polski. Zdecydowana większość z nich to;